فواید روغن زیره و هرآنچه که باید راجب آن بدانید

روغن زیره از گیاهی با همین نام گرفته می‌شود که در انواع غذاها به عنوان چاشنی استفاده می‌شود. دلیل محبوبیت این گیاه در همه حالت‌های دمنوش، روغن و ادویه‌اش به مزه خاکی و کمی تلخش برمی‌گردد. نیاکان ما در هزاران سال پیش به بعضی از خواص این گیاه پی برده بودند و استفاده‌های فراوانی از آن می‌کردند. با این حال با پیشرفت علم و تکنولوژی تحقیقات گسترده‌تری انجام شده و خواص مهم‌تری از گیاه زیره و سپس فرآورده‌هایی مثل روغن آن کشف کرده‌اند. به طور کلی دو نوع زیره داریم که شامل زیره سبز و سیاه است که در ظاهر تفاوت‌های متعددی دارند؛ اما از نظر خواص درمانی تقریبا یکسان‌اند. تفاوت‌ زیره سبز و سیاه در عطر، طعم، رنگ و… آنها خلاصه می‌شود. در ادامه این مقاله قصد داریم با معرفی کامل ویژگی‌ها و خواص روغن زیره شما را با آن آشنا کنیم تا به خرید زیره و بهره بردن از فواید آن تشویق شوید.

پیشینه تاریخی زیره

باستان شناسان همواره در حال تحقیق و بررسی در مناطق مختلف کشور هستند. چندین سال پیش که در فرآیند یکی از تحقیقات خود بودند متوجه شدند گیاه زیره پیشینه‌ای بسیار قدیمی در مناطق جغرافیایی متعدد دارد. شاید فکر کنید این گیاه تنها در مناطق خاصی رشد می‌کند در حالی که این طور نیست و از مصر و مراکش در آفریقا تا تاجیکستان و ازبکستان در آسیا گیاه زیره به صورت خودرو رشد می‌کند. البته رشد خودروی این گیاه به آسیا و آفریقا محدود نمی‌شود و در کشورهای آمریکایی مانند کوبا، مکزیک و شیلی نیز رشد گیاه زیره را شاهد هستیم.

کشور ما ایران نیز در محدوده رشد خودروی زیره در آسیا قرار گرفته و در همه جای کشورمان می‌توانیم زیره کشت کنیم. با این حال باکیفیت‌ترین زیره ایران در استان کرمان و شهرستان بافت می‌روید. شاید اصطلاح زیره به کرمان بردن را شنیده باشید که به باکیفیت بودن و فروانی کشت زیره در کرمان با کنایه اشاره کوچکی دارد. انواع نان و شیرینی مانند قطاب، خورشت، برنج، مربا، دمنوش و… از این ماده غذایی استفاده کنید. قنادی‌ها و شیرینی فروشی‌ها در مناسبت‌های مختلف مانند شب یلدا برای پکیج‌های اقتصادی مخصوص آن مناسبت‌ها مثل پکیج اقتصادی یلدا از زیره سیاه و فرآورده‌های آن استفاده می‌کنند.

خواص درمانی روغن زیره

روغن زیره از خود زیره به دست می‌آید به همین دلیل تمامی خاصیت‌های زیره در روغن زیره نیز وجود دارند. در ادامه این قسمت چند مورد از خواص درمانی که برای روغن زیره سیاه به ثبت رسیده‌اند را به شما معرفی می‌کنیم. البته خواص روغن زیره به خواصی که در ادامه معرفی می‌کنیم ختم نمی‌شوند؛ اما این خواص مهم‌ترین موارد آنها هستند.

پیشگیری از بیماری‌های عفونی

گیاه زیره سیاه خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی که دارد جلوی نفوذ باکتری‌ها و قارچ‌ها به بدن و رشد آنها را می‌گیرد. این خاصیت زیره سیاه که در روغن آن نیز وجود دارد در اندام خاصی فعال نمی‌شود و جلوی ایجاد و رشد عفونت در تمامی اندام‌های بدن گرفته می‌شود. حتی زخم و عفونت داخلی نیز با تاثیر زیره سیاه و روغن آن خطرات کمتری برای بدن دارند.

تقویت کننده قلب

مصرف اصولی روغن زیره به افرادی که مشکلات قلبی و فشار خون دارند توصیه می‌شود. زیره سیاه با تقویت کردن ماهیچه‌های قلبی و جلوگیری از سخت شدن رگ‌های اصلی قلب، جلوی این مشکلات را می‌گیرد. البته زیره سیاه با تاثیر مثبت خود بر کاهش میزان کلسترول و چربی بد خون نیز می‌تواند در حفظ سلامت قلب و فشار خون ما تاثیر داشته باشد.

رفع مشکلات پوستی

کلاژن، نام ماده‌ای در پوست ما است که آن را سفت و محکم سر جای خودش نگه می‌دارد و جلوی چین خوردن آن را در مناطق مختلف پوست می‌گیرد. با افزایش یافتن سن تولید کلاژن در بدن کاهش پیدا می‌کند. به همین دلیل با ورود به سن میانسالی به تدریج چین و چروک‌های صورت افزایش می‌کنند و در پیری به اوج خودشان می‌رسند. تهیه دمنوش زیره سیاه  و روغن آن به دلیل داشتن ویتامین A و آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند موجب تولید کلاژن شوند. البته تاثیر روغن زیره سیاه برای سلامت پوست به اینجا ختم نمی‌شود و با آب رسانی پوست در لطافت، نرمی و جوان‌ سازی آن نیز تاثیر دارد. شرکت‌های آرایشی بهداشتی با اطلاع از این موضوع برای تولید انواع ماسک‌های صورت نیز از زیره سیاه و فرآورده‌های آن استفاده کرده‌اند تا بتوانید از فواید آنها بهره‌مند شوید.

تقویت کننده موهای سر

مهم‌ترین مسئله‌ای که جلوی رشد و تقویت موهای سر را می‌گیرد، نرسیدن خون به فولیکول‌های مو و تغذیه نشدن آنها است. در نتیجه این اتفاق فولیکول‌های مو تضعیف شده و دچار ریزش می‌شوند. روغن زیره سیاه می‌تواند گردش خون سر را افزایش داده و با بهبود تغذیه فولیکول‌ موها جلوی خشک شدن و ریزش موها را می‌گیرد.

کاهش نفخ

این روزها بیشتر مردم با نفخ در لوله گوارشی خود مواجه می‌شوند و به دنبال دلایل ایجاد این نفخ هستند. اولین عضو لوله گوارش که با نفخ درگیر می‌شود معده است. روغن زیره سیاه به خوبی می‌تواند جلوی ایجاد نفخ در روده را بگیرد. عضو دومی که با نفخ درگیر می‌شود روده است. دلیل نفخ روده به باکتری‌های داخل روده برمی‌گردد. دو دسته باکتری در روده انسان‌ها زندگی می‌کنند که یکی مفید است و دیگری مضر. فعالیت این باکتری‌ها موجب ایجاد گاز درون روده می‌شود که همراه با دفع مدفوع از بدن خارج می‌شوند. در صورتی که فعالیت باکتری‌ها بیش از حد طبیعی باشد، گاز تولید شده نیز بیش از حد طبیعی می‌شود و نمی‌تواند به خوبی تخلیه شود. در نتیجه نفخ روده ایجاد می‌شود. روغن زیره سیاه می‌تواند بر فعالیت این باکتری‌ها تاثیرات مثبت داشته و جلوی ایجاد نفخ را بگیرد.

رفع مشکلات مربوط به چرخه قاعدگی

چرخه قاعدگی، چرخه‌ای مهم در زندگی بانوان است که کوچک‌ترین مسائل نیز می‌توانند نظم آن را به هم بزنند. نظم قاعدگی نقش فراوانی در سلامت باروری بانوان دارد و بروز مشکل در آن می‌تواند باروری را دچار مشکلات جدی کند. طولانی بودن چرخه قاعدگی، تاخیر داشتن، توقف قاعدگی و… از جمله مهم‌ترین دیده شده در چرخه قاعدگی بانوان هستند. تمامی این مشکلاتی که عنوان کردیم می‌توانند با مصرف روغن زیره درمان شوند. تاثیر روغن زیره سیاه به دوران باروری و فعال بودن قاعدگی ختم نمی‌شود و علائم سندرم پس از یائسگی نیز با مصرف روغن زیره سیاه قابل درمان است.

افزایش تولید شیر در مادران شیرده

تغذیه نوزادان با شیر مادر مزیت‌های فراوانی برای آنها به همراه دارد که موجب محبوبیت بالای آن بین مادران شده است. با این حال بدن همه بانوان توانایی تولید شیر باکیفیت ندارد و مصرف آن مزیت‌های لازم را در اختیار نوزاد قرار نمی‌دهد. به همین دلیل چنین مادرانی به مصرف شیر خشک روی می‌آورند. روغن زیره سیاه می‌تواند با تاثیر مثبت بر میزان و کیفیت شیر مادر، این مشکل را رفع کند. البته تاثیر این روغن تنها در بدن مادر نخواهد بود چرا که از طریق شیر وارد بدن نوزاد شده و نفخ و سوء هاضمه نوزاد را نیز کاهش می‌دهد. اگر مزه تلخ این روغن یا سایر فرآورده‌ای زیره سیاه را دوست ندارید می‌توانید آنها را به همراه کمی عسل نوش جان کنید.

 رفع التهاب با خاصیت آنتی هیستامین

در مواقع بروز حساسیت یا التهاب در بدن ماده‌ای به نام هیستامین ترشح می‌شود و علائم آلرژی و حساسیت را نمایان می‌کند. پزشکان برای کاهش علائم آلرژی داروهایی تجویز می‌کنند که آنتی هیستامین بوده و جلوی ترشح هیستامین را می‌گیرند. روغن زیره سیاه با خاصیت ضد التهابی یا آنتی هیستامین بودنی که دارد می‌تواند جایگزین داروهای شیمیایی شود. البته تاثیر روغن زیره سیاه بر حساسیت‌ها اینجا تمام نمی‌شود. سرفه‌های مکرر، یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که افراد مبتلا به آلرژی تجربه می‌کنند که می‌توانند در طولانی مدت باعث ضعف و بی‌حالی فرد شوند. روغن زیره سیاه و سایر فرآورده‌های آن با جلوگیری از سرفه‌های مکرر افراد، جلوی ضعف و ایجاد مشکلات تنفسی در آنها را می‌گیرد.

افزایش تولید ادرار

روغن زیره سیاه و سایر فرآورده‌های آن ادرار آورهایی به شدت قوی هستند. شاید فکر کنید ادرار آور بودن که ویژگی مفیدی نیست. در حالی که این طور نیست و افزایش تولید ادرار می‌تواند آب اضافی و سموم بدن را دفع کند. حتی فشار خون و میزان چربی خون نیز با افزایش میزان ادرار کنترل شده و در محدوده سلامت قرار می‌گیرند.

تسکین اسپاسم

در اسپاسم عضلات بدن به طور کاملا ناگهانی منقبض شده و وضعیت بسیار دردناکی برای فرد ایجاد می‌کنند. اسپاسم‌ها گاهی در پاسخ به یک وضعیت خطرناک ناگهانی ایجاد می‌شوند تا از بدن محافظت کنند؛ اما گاهی هیچ دلیل خاصی برای ایجاد آنها وجود نداشته و در وضعیت عادی افراد را درگیر می‌کنند. برای رفع علائم و درد حاصل از اسپاسم به پزشک مراجعه کنید تا آنها با تجویز داروهای مخصوص شما را درمان کنند. روغن زیره سیاه نیز می‌تواند آنزیم‌ها و ترکیبات شیمیایی بدن که در ایجاد اسپاسم نقش داشته‌اند را غیر فعال کند. ایجاد اسپاسم در هر کدام از اندام‌های بدن مشکلات جدی ایجاد می‌کند به عنوان مثال در دستگاه تنفسی می‌تواند موجب تنگی نفس، نفس نفس زدن، سکسکه، سرفه‌های مکرر و… شود.

تقویت معده

در یکی از قسمت‌های قبل درباره تاثیر روغن زیره سیاه بر نفخ معده صحبت کردیم. شاید برایتان جالب باشد که بدانید تاثیر روغن زیره سیاه بر معده تنها درباره کاهش نفخ نیست. جلوگیری از عفونت کردن معده، ایجاد زخم معده، افزایش تولید و ترشح اسید معده، کمک به هضم غذا و درمان سوء هاضمه و… از جمله مهم‌ترین تاثیرات روغن زیره سیاه بر معده هستند.

رفع یبوست

روغن زیره سیاه سرشار از انواع آنتی اکسیدان‌ها است که تاثیرات مختلفی بر اندام‌های بدن دارند. یکی از تاثیرات آنتی اکسیدان‌ها، بهبود فرآیند آب و خون رسانی به اندام‌های مختلف است. در نتیجه حرکات و فعالیت‌های اندام‌ها نیز وضعیت بهتری پیدا خواهند کرد. یکی از اندام‌های تحت تاثیر این وضعیت روده است که به خاطر خون رسانی بهتر، بهبود حرکات خود را تجربه می‌کند. وقتی حرکات روده بهتر و بیشتر شوند دفع مدفوع نیز وضعیت بهتری پیدا کرده و یبوست افراد رفع می‌شود. رفع یبوست به پاک سازی شدن روده و بهتر شدن عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند.

رفع انگل

ابتلا به انگل‌های روده‌ای، یکی از مشکلات جدی دستگاه گوارش است که اغلب در کودکان دیده می‌شود. وجود انگل در روده‌های کودک می‌تواند موجب ضعف، بی‌حالی و حتی کم خونی او شود. به همین دلیل باید به محض شک کردن به ابتلای کودک خود او را نزد پزشک متخصص ببرید و داروهای تجویز شده را سر وقت به او بدهید. روغن زیره سیاه، یکی از داروهای گیاهی و بسیار موثر در زمینه رفع انگل است که عوارض داروهای شیمیایی را نیز به همراه ندارد.

محدودیت‌های مصرف روغن زیره

درست است که گفتیم روغن زیره فواید و خواص بسیاری دارد و مصرف آن را بسیار توصیه کردیم؛ اما عوارضی نیز برای برای مصرف این ماده غذایی وجود دارد. به همین دلیل توصیه می‌شود قبل از مصرف این روغن یا سایر روغن‌های گیاهی حتما باید یک متخصص صحبت کنید تا دچار مشکل نشوید. به عنوان مثال مصرف روغن زیره بر روی پوست می‌تواند موجب ایجاد خارش، التهاب و قرمزی در پوست برخی افراد شود. به همین دلیل توصیه می‌کنیم قبل از اینکه تمام پوست خود را به روغن زیره آغشته کنید، ابتدا کمی روغن به پوست آرنج خود بمالید و در صورتی که علائم حساسیت را ندیدید، به مصرف خود ادامه دهید. برخی از مهم‌ترین منع مصرف‌ها و محدودیت‌های مصرف روغن زیره سیاه عبارتند از:

• کودکان زیر سال به صورت مستقیم ( نه از طریق شیر مادر)
• زنان باردار
• افرادی که فشار خون پائینی دارند
• افرادی که قبلا عمل پیوند عضو داشته‌اند
• افرادی که بیماری‌های حاد مزمن دارند

جمع‌بندی

زیره سیاه، گیاهی بسیار مفید برای بدن است که فرآورده‌های متعددی از آن تولید کرده‌اند. روغن زیره سیاه، یکی از محبوب‌ترین فرآورده‌های آن است که تمامی خواص خود زیره را به همراه دارد. در این مقاله مهم‌ترین خواص و منع مصرف‌های روغن زیره سیاه را برای شما توضیح دادیم تا بتوانید از خواص فوق‌العاده آن بهترین استفاده را ببرید.

همانطور که خواندید، روغن زیره سیاه فواید بسیاری برای سلامتی دارد. برای بهره‌مندی از خواص این روغن و سایر فرآورده‌های زیره سیاه، می‌توانید به فروشگاه سوغات کرمان مراجعه کنید. این فروشگاه مجموعه‌ای کامل از انواع سوغات کرمان از جمله زیره سیاه و سایر محصولات مرتبط را ارائه می‌دهد. با خرید از فروشگاه سوغات کرمان، می‌توانید از اصالت و کیفیت محصولات اطمینان حاصل کنید و طعم و عطر بی‌نظیر کرمان را به خانه خود بیاورید. این فروشگاه علاوه بر زیره و فرآورده‌های آن، انواع دیگر سوغات خوراکی و صنایع دستی کرمان را نیز عرضه می‌کند تا تجربه خرید کامل و لذت‌بخشی را برای شما فراهم سازد.